Zjawisko podwójnej diagnozy polega na występowaniu u jednej osoby dwóch jednostek nozologicznych: zespołu uzależnienia od substancji psychoaktywnej i choroby psychicznej, schizofrenii, innych zaburzeń urojeniowych, zaburzeń afektywnych, choroby dwubiegunowej lub depresji nawracającej.
Epidemiologia uzależnień wskazuje, że osoby chorujące na wymienione schorzenia znacznie częściej sięgają po używki i w rezultacie uzależniają się np. od alkoholu. I podwójne rozpoznanie występuje u:
- 70% osób chorujących na CHAD – czyli Chorobę Afektywną dwubiegunową
- 20% osób z rozpoznaniem schizofrenii jest uzależnione od alkoholu
- 20% osób cierpiących na chroniczne depresje również ma rozpoznanie ZZA
Dla porównania w pozostałej populacji ludzi, chorobę alkoholowa rozpoznajemy u ok. 10% pacjentów. Te zwiększone wartości sugerują, ze być może uzależnienie jest kodowane w naszym DNA w bliskim sąsiedztwie wspomnianych schorzeń.
Czy zawsze u osoby ze stwierdzonym zespołem zależności u której występują urojenia, omamy, inne objawy psychotyczne możemy rozpoznać tzw. dual diagnosis. Otóż nie, wiadomo, że niektóre substancje odurzające często lub prawie zawsze przewlekle przyjmowane wywołują objawy psychozy lub depresję.
Objawy paranoidalne podobne lub tożsame do schizofrenii często wywołują:
- przewlekle przyjmowana Amfetamina
- przyjmowana ciągiem Kokaina
- ciągi przyjmowania Mefedronu i jego pochodnych
- THC lub syntetyczne kanabinole
- ciągi przyjmowania Metamfetaminy
- nawet pojedyncze przyjęcie substancji halucynogennych: LSD, bielunia, psylocybiny, związków atropino-podobnych.
Natomiast objawy zespołu depresyjnego, niekiedy o głębokim nasileniu z objawami psychotycznymi mogą wystąpić u osób przyjmujących przewlekle:
- Amfetaminę
- Metamfetaminę
- Alkohol
- Opioidy
- Kokainę
- oraz wiele innych środków psychoaktywnych
Czy więc w trakcie ciągów przyjmowania substancji odurzających możemy mówić o podwójnym rozpoznaniu gdy występują objawy psychoz lub dużej depresji?
Nie, ponieważ te zaburzenia mogą wynikać jedynie z faktu przyjmowania narkotyku. O rozpoznaniu decyduje szczegółowe badanie, doświadczenie badającego, kryteria diagnostyczne. Bardzo ważnym elementem badania psychiatrycznego jest dokładny wywiad. To czy w rodzinie pochodzenia pacjenta występowały choroby psychiczne, samobójstwa, czy pacjent przebył w życiu poważny uraz głowy, zatrucia z utrata przytomności, zapaści.
Pomimo występowania opisanych objawów, niekiedy nie można postawić pewnej diagnozy. Należy się wstrzymać niekiedy kilka tygodni czy też miesięcy. Większość objawów psychotycznych lub zaburzeń afektywnych mija w tym czasie jeżeli pacjent utrzymuje trwałą abstynencję.
Brak podwójnego rozpoznania nie zwalnia nas z pomocy takiej osobie, gdy występują objawy psychotyczne należy włączyć stosowne leczenie, w przypadku psychoz – z reguły wymagane jest stosowanie leków neuroleptycznych, w przypadku zaburzeń afektywnych, podaje się leki przeciwdepresyjne lub stabilizatory nastroju.
Jest to szczególnie wskazane ponieważ leki te wpływają również korzystnie na przebieg samego uzależnienia. istnieje szereg dowodów, ze osoby prawidłowo leczone rzadziej i mniej intensywnie sięgają po używki.
Opracowano na podstawie źródła: http://medox.org.pl/podwojna-diagnoza.html
Od dziesięciu lat żyję z podwójną diagnozą. Cieszę się, ze ktoś w końcu o tym pisze. Zaczęło się na studiach, kilka no może kilkadziesiąt razy przyjęłam amfetaminę. Początkowo wydawało mi się, że złapałam za nogi wiadomo kogo. Czułam się rewelacyjnie. Później nadszedł lęk, ogromny niepokój, smutek. Zaczęłam popijać, w krótkim czasie piłam już wódkę ciągiem. Trafiłam na odwyk(dziękuję rodzicom). Tam rozpoznano u mnie depresję o ciężkim nasileniu. Początkowo głównie farmakoterapia, gdy stan się poprawiał pomoc psychologa i psychoterapia. Po ok. 4 miesiącach była w pełni zdrowa, wróciłam na studia, przyjmowałam lek przeciwdepresyjny. Po ok. 6 miesiącach stałam się drażliwa, pobudzona, nie spałam w nocy, wszystko wiedziałam najlepiej. Psychiatra zdiagnozował manię w przebiegu CHAD czyli Choroby Afektywnej Dwubiegunowej. Zmiana leczenia wywołała szybką poprawę, jeszcze przez ok. 1,5 roku korzystałam z pomocy terapeuty, psychologa. Obecnie psychiatrę odwiedzam co 4 miesiące, proces terapeutyczny został zakończony, utrzymuję abstynencję. Od ponad 9 lat przyjmuję Lit i jestem całkowicie zdrowa, tzn. nie mam żadnych objawów choroby. Właśnie szykuję się do ciąży i rozmawiamy z moim psychiatrą o możliwości odstawienia leków na jej okres.
Pozdrawiam wszystkich „maniaków” i osoby uzależnione, trzymajcie się ciepło. można z tym żyć, tylko trzeba wybrać.
W 2012 roku byłem pacjentem Kliniki Medox. Mam stwierdzoną schizofrenię i hazard patologiczny. Teraz już nie gram na automatach hazardowych, jednak wtedy zostawiałem w barowych maszynach każdy grosz. Wydawało mi się, ze mam system który pozwoli sporo wygrać, z czasem chciałem ograć wszystkie kasyna. popadłem w długi, planowałem poważne przestępstwo aby zdobyć środki na grę. Na szczęście rodzina włączyła się o czasie, znalazła ofertę Medoxu w internecie i uzgodniła przyjęcie. Jestem wdzięczny lekarzom i terapeutce Justynie, która mnie tam prowadziła. Co prawda opuszczałem ośrodek bez poczucia choroby i prawdę mówiąc do dziś nie czuję się chory. Natomiast nigdy nie hazardowałem się więcej. Schizofrenia również nie powraca. Początkowo przyjmowałem zlecony w Medoxie zastrzyk raz w miesiącu. Następnie za wiedzą psychiatry przeszedłem na lek doustny. Stale redukowałem dawkę. Obecnie przyjmuję mała dawkę raz na wieczór. Nie ma żadnych objawów choroby. W między czasie rozpocząłem i skończyłem studia, ożeniłem się, urodziła mi się córeczka. Pracuję w rodzinnej firmie, którą rozwijam.
Jak popatrzę wstecz, choć słabo to pamiętam, to muszę przyznać, że hazard niszczył moje życie zdecydowanie bardziej niż schizofrenia, której praktycznie osobiście nie odczułem.